Σάββατο 13 Ιουλίου 2013

Το κρίσιμο… φθινόπωρο της Ελλάδας


Του Γιάννη Παπαγεωργίου

Η άτυπη αντιπαράθεση μέσω επισήμων δηλώσεων του επικεφαλής του Eurogroup Jeroen Dijsselbloem και του εκπροσώπου του ΔΝΤ Gerry Rice επιβεβαιώνει την κρισιμότητα του ερχόμενου φθινοπώρου σε ό,τι αφορά το μέλλον της ελληνικής Οικονομίας.

Την ώρα που ο Ευρωπαίος αξιωματούχος υποστήριζε ότι το χρηματοδοτικό κενό του ελληνικού προγράμματος για το 2014 θα εξεταστεί τον ερχόμενο Απρίλιο, η πλευρά του Ταμείου ουσιαστικά επιχείρησε να επισπεύσει τις εξελίξεις. Ο κ. Rice έκανε λόγο για χρηματοδοτικό κενό μετά τον Ιούλιο του 2014. Με βάση το καταστατικό του ΔΝΤ, καθίσταται, συνεπώς, αδύνατη η έγκριση εκταμίευσης των επόμενων δόσεων (1,8 δις έκαστη) αν δεν είναι εξασφαλισμένη η πλήρης χρηματοδότηση της Ελλάδας σε χρονικό ορίζοντα έτους.

Ο Σεπτέμβριος, λοιπόν, βρίσκει τους Ευρωπαίους να καλούνται να καλύψουν τουλάχιστον 3,9 δις ευρώ «ανοίγματος» προκειμένου η ελληνική χρηματοδότηση να είναι καλυμμένη έως το τέλος του 2014. Το αντίστοιχο ποσό, σύμφωνα με το ΔΝΤ, ανέρχεται σε 4,6 δις ευρώ.

Το σενάριο είναι περισσότερο επώδυνο για την πλευρά της ΕΕ, σε περίπτωση που αποφασίσει να μην προχωρήσει στη κάλυψη του σχετικού κενού, παρά τη μνημονιακή της υποχρέωση (υπό την προϋπόθεση τήρησης των όρων του προγράμματος από την ελληνική πλευρά). Γιατί σε τέτοια περίπτωση, η Ευρώπη θα κληθεί να χρηματοδοτήσει εκ νέου και άμεσα την Ελλάδα με περισσότερα από 11 δις ευρώ και μάλιστα με τα κοινοβούλια των μελών της ΕΖ να καλούνται να εγκρίνουν επιπλέον βοήθεια πριν το τέλος του ελληνικού προγράμματος.

Ουσιαστικά, ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα αναγκάσει τους ευρωπαίους εταίρους της Ελλάδας να καταρτίσουν νέο ελληνικό μνημόνιο, το οποίο και θα καθορίζει τον τρόπο δανεισμού της χώρας τουλάχιστον έως και το 2016. Βραχυπρόθεσμα, μάλιστα, το σενάριο μη συμμετοχής του ΔΝΤ στην ελληνική χρηματοδότηση προκαλεί έναν πρόσθετο πονοκέφαλο στις Βρυξέλλες (και στο Βερολίνο). Κι αυτό γιατί εντός του 2014, η ελληνική πλευρά καλείται να καταβάλει δόσεις αποπληρωμής του χρέους της προς το ΔΝΤ, το οποίο δεν μπορεί να «κουρευτεί» σύμφωνα με το καταστατικό του Ταμείου.

Η αντιπαράθεση μεταξύ ΔΝΤ και ΕΖ θα κορυφωθεί αμέσως μετά τις γερμανικές εκλογές, τον Σεπτέμβριο. Στο πλαίσιο αυτής της αντιπαράθεσης, το σημαντικότερο όπλο της ελληνικής πλευράς είναι η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος προκειμένου να ζητήσει την εφαρμογή OSI «κουρέματος» του χρέους της.

Ο τρόπος και το εύρος ενός τέτοιου ενδεχόμενου προφανώς και είναι …υπό συζήτηση, στην οποία η ελληνική πλευρά οφείλει να παίξει σημαντικό ρόλο. Κι αυτό δεν είναι θέμα μόνο πρωτογενούς πλεονάσματος, αλλά και πολιτικής διαχείρισης.